Làm sao để đa dạng hóa thu nhập là câu hỏi được rất nhiều chị em phụ nữ quan tâm.
Covid – 19 đã cơ bản được đẩy lùi, cuộc sống bình thường đã dần trở lại nhưng những bài học mà đại dịch để lại chắc hẳn sẽ còn tồn tại rất lâu trong ký ức của không ít người Việt Nam.
Không biết mọi người thế nào nhưng một trong những hình ảnh ấn tượng nhất với mình về Covid – 19 đó là hình ảnh gia đình con cái bồng bế nhau lên xe, chạy xe máy hàng nghìn cây số để về quê vì không còn đủ tiền để bám trụ thành phố trong thời gian giãn cách, phong tỏa theo Chỉ thị 15, 16.
Có rất nhiều lý do đằng sau quyết định đó nhưng lý do lớn nhất chắc chắn là họ không còn đủ tiền cầm cự hay nói chính xác hơn cả gia đình chỉ phụ thuộc vào một nguồn thu nhập duy nhất – là tiền lương.
Việc giãn cách, phong tỏa kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu nhập đó và tài chính gia đình của họ, dẫn đến những cuộc hành hương hàng nghìn cây số vô cùng vất vả và đầy rẫy nguy hiểm.
Khoan hãy nói đến “tự do” tài chính, việc có cho mình nhiều hơn một nguồn thu nhập chắc chắn sẽ là chìa khóa giúp chị em phụ nữ “tự tin” tài chính, giúp bản thân và gia đình mình cảm thấy an toàn trước bất kì một rủi ro tài chính nào có thể xảy ra (Covid – 19 là một ví dụ điển hình).
Vậy làm thế nào để có hơn một nguồn thu nhập, các nguồn thu nhập cụ thể có thể là gì, bài viết này mình sẽ phân tích rõ hơn cho mọi người các cách có thể đa dạng hóa nguồn thu nhập của mình nhé!
1. Phân biệt giữa thu nhập chủ động và thu nhập thụ động
Thu nhập chủ động là việc bạn “trade time for money” tức là bán thời gian, công sức, trí tuệ, kĩ năng mình có để đổi lại thu nhập.
Thu nhập thụ động là việc bạn tách bạn ra khỏi quá trình tạo thu nhập, bạn không cần làm việc mà vẫn kiếm được tiền. Thu nhập thụ động chỉ được xây dựng trên nền tảng bạn đã có sẵn tiền hoặc phải đầu tư thời gian/công sức ban đầu.
2. Các loại thu nhập chủ động
Thu nhập chủ động thứ nhất là loại thu nhập phổ biến nhất đến từ công việc văn phòng, công việc hành chính, công việc 8 – 5 của bạn.
Bạn đi làm thuê và đến cuối tháng bạn được nhận lương. Nguồn thu nhập này có ưu điểm là ổn định. Trong phần lớn các trường hợp, bất kể tháng đó bạn nghỉ phép mấy ngày, làm việc trong tâm trạng ra sao hay bạn vừa làm việc vừa bán hàng online kiếm thêm … cũng sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến tiền lương bạn nhận được.
Tất nhiên là loại trừ trường hợp công việc của bạn đang làm không nhận lương cứng mà nhận lương theo kết quả kinh doanh thì sẽ yêu cầu bạn cần phải nỗ lực hơn.
Nếu mọi người đang có một công việc tốt, thu nhập cao và ổn định, có chiều hướng phát triển thì chúc mừng mọi người. Nhưng điều đó cũng không có nghĩa là bạn ngưng tìm kiếm, xây dựng cho mình những nguồn thu nhập khác để tình hình tài chính gia đình của mình được vững chắc hơn.
Thu nhập chủ động thứ hai đến từ việc bạn bán một loại hàng hóa hữu hình nào đó như: quần áo, mĩ phẩm, đồ gia dụng, đồ ăn, ….
Bạn có thể trực tiếp bỏ vốn, nhập hàng tồn kho và bán hàng. Hoặc bạn có thể bán hàng dưới dạng công tác viên (khá phổ biến hiện nay), bạn chỉ đăng bài bán hàng, nếu có đơn, đầu mối sỉ sẽ giúp bạn đóng gói hàng hóa và gửi tới khách hàng, bạn nhận hoa hồng chênh lệch.
Cá nhân mình đã từng có thời gian bán hàng xách tay Nhật – Hàn vào giai đoạn năm 2018, 2019 và kết hợp cả 02 hình thức trên (cả tự nhập hàng và là CTV bán hàng). Thu nhập từ việc bán hàng online thời đó của mình không quá cao vì chỉ là công việc tay trái của mình nhưng cũng cao hơn tiền lương hàng tháng của mình thời điểm đó.
Tuy nhiên với hình thức bán hàng hóa này, để thu được một khoản tiền lời có giá trị lớn, bạn sẽ phải bỏ vốn khá nhiều, dẫn đến các rủi ro có liên quan sẽ phát sinh.
Bạn có thể bắt đầu bán dưới hình thức CTV hoặc nhập một lương hàng nhỏ nhỏ để hiểu hơn về nhu cầu thị trường, cách tiếp cận khách hàng, cách marketing, … trước khi quyết định bỏ vốn lớn để trực tiếp nhập hàng về bán nhé. Thu nhập này có thể trở thành thu nhập thụ động nếu như bạn xây dựng được một hệ thống bán hàng mà tách hẳn bạn ra khỏi quá trình bán hàng.
Thu nhập chủ động thứ ba cũng đến từ việc bán hàng hóa nhưng bạn không bán sản phẩm hữu hình mà bạn bán sản phẩm vô hình như: app học, bán khóa học trực tuyến, bán bảo hiểm, …. Tham gia cộng tác bán các sản phẩm này đang là một xu thế và theo mình sẽ còn tiếp tục phát triển trong thời gian tới.
Việc bán các sản phẩm mang tính chất công nghệ như thế này sẽ giúp bạn giảm bớt được phần nào rủi ro so với việc bán các sản phẩm hữu hình như bên trên (cụ thể như việc khách hàng hủy đơn, hoàn hàng trong khi bạn đã nhập hàng, thanh toán tiền hàng cho mối sỉ).
Tuy nhiên, trong bất kỳ trường hợp nào, việc bạn quyết định trở thành cộng tác viên bán hàng cho một nhãn hàng nào đó, hãy luôn nhớ nguyên tắc thận trọng, tìm hiểu kỹ lưỡng cơ hội việc làm đó nhé!
Thu nhập chủ động thứ tư đến từ việc bạn bán kĩ năng của mình thông qua các công việc tự do (freelancer). Xu hướng làm việc tự do hiện tại đang lên ngôi do sự chủ động về mặt không gian, thời gian và thu nhập do nó mang lại.
Dưới đây là một vài ví dụ, mình sẽ giải thích kĩ hơn về thu nhập chủ động dạng này cho mọi người nhé.
Bạn đang là kế toán, bạn hoàn toàn có thể nhận thêm việc quyết toán sổ sách cho các công ty gia đình, quy mô nhỏ (kế toán thuê ngoài). Bạn có thể tìm thấy một số Job kế toán tại Group này.
Bạn thích viết, bạn có thể trở thành cộng tác viên viết bài. Bạn có thể tìm cách job về viết bài trên các website tuyển dụng freelancer như: Vlance, Freelancer Việt.
Bạn có khả năng ngoại ngữ và khả năng diễn đạt ngôn ngữ tốt, hãy tìm các job dịch thuật để làm thêm tại một số website trong và ngoài nước như: Vlance, Freelancer Việt, Upwork, Fiverr, Transcribeme, Go Transcipt, …
Bạn có khả năng ngoại ngữ và yêu thích việc dạy học, bạn có thể trở thành một giáo viên dạy Tiếng Việt cho người nước ngoài trên Preply, Italki, …
Bạn có kĩ năng tập Yoga, hãy mở các lớp tập yoga, cộng tác với các trung tâm thể thao, …
Xem thêm bài viết gợi ý các ý tưởng làm thêm tại nhà tại đây và các bài viết khác trong mục “Tăng thu nhập” tại Blog của mình để có thêm ý tưởng.
Có rất nhiều cơ hội cho bạn kiếm thêm thu nhập từ sở trường, thế mạnh, chuyên môn của mình. Chỉ cần bạn xác định được chuyên môn của bạn là gì, bạn sẽ tìm được các cách kiếm tiền phù hợp tương ứng.
3. Các loại thu nhập thụ động
Thời gian gần đây mình rất có đam mê tìm hiểu về các loại thu nhập thụ động và cũng tìm được khá nhiều ý tưởng giúp bản thân và gia đình có thể xây dựng được các thu nhập thụ động. Mình sẽ chia sẻ những nội dung đó với mọi người trong Blog này và Kênh Youtube Money Mom Sharing của mình (nhớ follow mình để theo dõi nhé).
Tại bài viết này mình sẽ phân tích cho mọi người một vài cơ hội về thu nhập thụ động để mọi người tham khảo nhé.
Thứ nhất là thu nhập thụ động đến từ việc bạn đầu tư tiền
Bạn đã có các thu nhập chủ động và mang lại cho bạn thu nhập cao, ổn định. Chúc mừng bạn! Việc của bạn bây giờ là biến tiền của bạn “làm việc cho bạn”.
Hãy bắt đầu nghiên cứu đến việc dùng tiền của mình đi đầu tư để mang lại thu nhập thụ động, dòng tiền hàng tháng/hàng năm cho gia đình.
Thu nhập thụ động có thể đến từ việc bạn bỏ tiền ra mua một căn nhà, mảnh đất và bạn cho thuê tài sản đó. Hàng tháng, tiền bạn nhận được từ việc cho thuê bất động sản chính là thu nhập thụ động của bạn, bạn hoàn toàn không cần phải làm gì (hoặc làm rất ít) mà vẫn nhận được số tiền đó.
Thu nhập thụ động cũng có thể đến từ việc bạn đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu.
Với cổ phiếu, thu nhập bạn nhận được đến từ hưởng cổ tức (với các công ty chia cổ tức dạng tiền mặt). Với trái phiếu, thu nhập bạn nhận được đến từ lãi suất trái phiếu. Bạn có thể bắt đầu hành trình đầu tư của mình bằng cách mở tài khoản tại công ty chứng khoán (mình đang dùng của VPS tại đây) và đọc thêm các bài viết trong chuyên mục “Đầu tư” của mình.
Hoặc một hình thức đơn giản nhất, ít rủi ro nhất (tất nhiên mình không khuyến khích mọi người để tất cả tiền của mình dưới hình thức này vì lợi tức khá thấp nhưng mọi người có thể chia theo tỷ lệ thu nhập để đầu tư, đa dạng hóa danh mục) đến từ việc bạn gửi tiền tiết kiệm tại Ngân hàng.
Tiền lãi hàng tháng bạn nhận được cũng sẽ là thu nhập thụ động. Mình đang sử dụng dịch vụ của Ngân hàng … để gửi tiền.
Thứ hai, thu nhập thụ động đến từ việc bạn đầu tư công sức, thời gian
Không có một công việc nào kiếm tiền mà dễ dàng, nếu có thì chắc chắn công việc đó là lừa đảo.
Với các bài viết của mình, mình muốn bạn hiểu rằng kiếm tiền đồng nghĩa với lao động, bạn phải đầu tư công sức, thời gian vào đó. Không có một thu nhập thụ động nào “từ trên trời rơi xuống”. Nếu bạn không có sẵn tiền để đầu tư và nhận các thu nhập thụ động từ tiền như bên trên, bạn có thể đọc nội dung này để có thêm các ý tưởng xây dựng các khoản thu nhập thụ động khác nhé.
Bạn có thể hợp tác bán khóa học với các ứng dụng phổ biến như: Unica, Kyna, Edumall, …
Một số ứng dụng yêu cầu bạn phải có một thương hiệu cá nhân nhất định trước khi hợp tác, một số ứng dụng thì không. Bạn hãy thử tìm kiếm các ứng dụng phù hợp nhất với mình, tham gia ứng tuyển và trở thành một “giáo viên” ở bất kỳ lĩnh vực nào bạn cảm thấy bạn đủ tự tin (edit video, làm bánh, ngoại ngữ, tập yoga, …) để dạy lại cho mọi người nhé.
Nếu như bạn có một lượng người follow sẵn có, bạn còn có thể tự bán khóa học của riêng mình. Thu nhập từ bán khóa học được coi là thu nhập thụ động vì bạn chỉ đầu tư xây dựng nội dung khóa học một lần và bán nó mãi mãi. Tất nhiên, bạn vẫn phải bỏ công sức để quảng cáo và cập nhật khóa học nhưng phần chi phí và công sức bỏ ra để duy trì sẽ không quá nhiều.
Bạn có thể thu được tiền một cách thụ động từ việc được Google Adsense trả tiền quảng cáo hiển thị trên Kênh Youtube hay Blog của bạn. Một lần nữa thu nhập này yêu cầu bạn phải có một lượng traffic đủ lớn, đồng nghĩa với việc bạn phải bắt tay vào tìm hiểu và hiện thực hóa nó.
Bạn có thể tìm kiếm thu nhập thụ động từ việc trở thành một nhà tiếp thị liên kết (affiliate marketing).
Nếu như bạn chưa biết về tiếp thị liên kết thì đó là việc bạn giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của người khác, khi người được giới thiệu quyết định mua hàng qua link affiliate của bạn, bạn sẽ nhận được một khoản hoa hồng nho nhỏ. Việc làm tiếp thị liên kết khá “nhàn”, bạn sẽ không phải tham gia vào quá trình mua bán, giải quyết khiếu nại, không phải bỏ vốn nhập hàng, ….
Việc của bạn chỉ là review một cách chân thật về sản phẩm, dịch vụ bạn muốn tiếp thị. Bạn hoàn toàn có thể kết hợp đặt các link affiliate của mình tại các Video, Bài viết trên Kênh Youtube, Blog của bạn.
Theo thời gian, đây sẽ nguồn thu nhập thụ động rất tiềm năng cho bạn. Bắt đầu với việc đăng ký trở thành một nhà tiếp thị liên kết tại Accesstrade (của Việt Nam) và Shareasale (của thế giới). Đây là hai mạng lưới mình đang tham gia và rất tin tưởng để giới thiệu cho mọi người.
Bạn cũng có thể có thu nhập thụ động từ việc bạn bán sách (nếu bạn có khả năng và đam mê viết). Thời gian gần đây mình cũng đã dành thời gian tìm hiểu một chút về sách. Mình phát hiện ra rằng việc viết sách và xuất bản sách cũng là một cách rất hay mang lại thu nhập thụ động.
Bạn chỉ mất thời gian ban đầu để viết bản thảo sách, sau khi quyển sách được xuất bản, tiền nhuận bút bạn nhận được hoàn toàn là “thụ động”. Hoặc nếu như bạn thấy việc xuất bản một quyển sách giấy quá khó khăn và mất nhiều công sức, hãy lập một chiếc blog, xây dựng thương hiệu cá nhân và bán e – book do chính bạn viết trên trang blog của bạn.
Mình đã có kinh nghiệm xuất bản sách giấy với quyển sách đầu tay “Tài chính cá nhân cho mẹ Việt” và “trộm vía” bán rất tốt, nhận được phản hồi tích cực từ độc giả và tạo cho mình một nguồn thu nhập tương đối.
Kinh nghiệm về xuất bản sách giấy mình cũng đã chia sẻ trên Kênh Youtube tại Playlist này để bạn có thể tham khảo.
Về việc viết e – book để bán sách trên blog, mọi người cũng có thể tham khảo cách thức trên blog của bạn Kien Tran – tác giả cuốn sách mình đặc biệt yêu thích “Đừng chạy theo số đông”.
===================
Đó là một vài cách mình giới thiệu với mọi người để bắt đầu hành trình đa dạng hóa thu nhập cho bản thân, giúp gia đình mình có được tự do tài chính trong tương lai (sẽ còn nhiều cách khác nữa, đừng quên theo dõi Blog của mình để đón đọc nhé).
Nếu bạn đang có một công việc văn phòng mang lại lương tháng ổn định nhưng không quá cao, nhàm chán và không phát huy được hết năng lực của bản thân bạn.
Bài viết này không khuyên bạn ngay lập tức nghỉ việc để tìm kiếm các nguồn thu nhập khác. Hãy bắt đầu bằng việc tìm các công việc tay trái (có thể cả dưới dạng chủ động và thụ động như mình gợi ý trong bài viết này), đến khi nào đủ tự tin, thu nhập từ nghề tay trái đủ ổn định và thay thế được thu nhập từ nghề tay phải, bạn mới nên suy nghĩ đến việc bỏ việc văn phòng đang làm để theo đuổi đam mê nhé.
Việc theo đuổi đam mê làm việc mình thích phải dựa trên nền tảng an toàn và khả thi.
Phần lớn độc giả của Blog của mình đều là các chị em đã có gia đình và có nhiều trách nhiệm với gia đình, con cái. Hãy thận trọng, tính toán kĩ lưỡng trong mọi quyết định có thể ảnh hưởng đến tài chính gia đình, tuy nhiên cũng nên linh hoạt, cởi mở để tìm kiếm các cơ hội mới giúp gia tăng thu nhập cho gia đình nhé.
Bạn thấy bài viết hữu ích? Cân nhắc mời mình và team Money Mom Sharing một ly café latte tại đây nhé.
Chúc mọi người thành công!
