03 tư duy TIỀN BẠC dành cho phụ nữ (cơ bản mà thiết thực)

Sắp đến ngày 8/3 ngày dành cho chị em phụ nữ chúng ta nên mình sẽ nói một chút về Tư duy tiền bạc dành cho phụ nữ để có được một cuộc sống không chỉ giàu có về mặt vật chất mà còn giàu có về mặt tinh thần.

Nhiều người không quá quan tâm đến khái niệm Money Mindset (Tư duy tiền bạc) và cho rằng đó có thể là những khái niệm hơi sáo rỗng, chung chung, thậm chí viển vông và không có giá trị thực tế. Bản thân mình trước đây cũng nghĩ vậy.

Tuy nhiên, sau một thời gian tìm hiểu sâu hơn về tài chính cá nhân cũng như có thời gian chiêm nghiệm lại từ chính bản thân mình, mình đã phát hiện ra rằng tư duy tiền bạc này là rất quan trọng và phụ nữ nên có.

Để nói về chủ đề “Money Mindset” mình có thể cần đến hẳn 1 series nhưng tại Video này mình sẽ tóm tắt 3 tư duy mình mới chiêm nghiệm được gần đây để chia sẻ cùng mọi người.

1 – Đầu tư tiền vào bản thân là khoản đầu tư giá trị và có lời nhất

Rất nhiều chị em phụ nữ (trong đó có mình) luôn có xu hướng cố gắng quản lý chi tiêu, cố gắng tiết kiệm được càng nhiều tiền càng tốt. Và cũng tự đặt ra cho mình câu hỏi: khi có chút tiền nhàn rỗi thì mình nên làm gì? Gửi Ngân hàng hay mua vàng cất két, mua cổ phiếu, mua trái phiếu hay mua Quỹ mở hoặcmua Quỹ ETF, …??? Rồi thì tính toán, “cân đo đong đếm” xem phương án nào thì có lợi hơn.

Thực ra dù bạn chọn cách nào để “tiền đẻ ra tiền” thì việc bạn có ý thức quản lý tài chính, kiểm soát chi tiêu, tiết kiệm và để ra được một khoản tiền tiết kiệm vẫn luôn tốt nhưng ít người nghĩ đến việc đầu tư trở lại cho bản thân.

Vậy điều gì đã khiến mình thay đổi?

Gần đây, mình tình cờ xem được 1 Video trên Youtube của bạn Ali Abdaal – 1 Youtuber rất nổi tiếng đến từ Anh.

Có 1 trích đoạn bạn ấy phỏng vấn Alex Hormozi, nhà sáng lập của 7 dự án kinh doanh thành công và là triệu phú đô La tự thân. Khi được Ali Abdaal hỏi “How to invest your money?”, thì Alax Hormozi đã trả lời như thế này: “Instead of the S&P 500, most should invest in the S&Me 500. 10x what you make rather than earning 10% on what you’ve made.” (Tạm dịch: Thay vì việc đầu tư vào S&P 500, thì bạn nên đầu tư vào S&Me 500. Bạn có thể thu lại gấp 10 lần những gì bạn làm thay vì việc chờ đợi 10% tiền lãi từ số vốn bạn đã đầu tư)

Nếu mọi người không biết chỉ số S&P 500 thì tên đầy đủ của nó là Standard & Poor’s 500 Stock Index. S&P 500 là chỉ số chứng khoán được dựa trên vốn hóa của 500 công ty đại chúng lớn nhất nước Mỹ. Đây được coi là chỉ số đại diện cho thị trường chứng khoán Mỹ, phần nào phản ánh sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Vốn hóa của 500 cổ phiếu có trong chỉ số này chiếm tới 70% thị trường chứng khoán trong nước. S&P 500 được ra đời với mục đích cung cấp cho các nhà đầu tư thông tin tổng quan về sự chuyển động chung của thị trường chứng khoán Mỹ. Những tập đoàn quen thuộc được nhiều người biết khi nhắc tới S&P 500 có thể kể đến như Facebook, Apple, Microsoft, Amazon, AT&T, Google, General Electric, Johnson & Johnson, …

Tại Việt Nam mặc dù chưa có chỉ số nào như S&P500 nhưng cũng có vài Quỹ ETF mô phỏng sự biến động của chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN30, VN50, VN100,…

Đầu tư theo cách này thì sẽ mang lại cho bạn đâu đó lợi nhuận kỳ vọng đâu đó khoảng 7 – 10%/năm trong dài hạn và giúp bạn giảm thiểu rủi ro vì bạn đã đa dạng hóa danh mục và không “bỏ hết trứng vào một rỏ”.

Nhưng theo Alex Hormozi, thay vì việc đầu tư vào S&P500, thì bạn nên chọn cách đầu tư vào S&Me 500, tức là đầu tư vào bản thân để tăng kỹ năng và tăng giá trị của bản thân để từ đó mình có thể kiếm dược nhiều tiền hơn. Từ đó, bạn có thể thu được về cho mình mức lợi nhuận cao hơn rất nhiều so với mức tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng là 7%-10%/năm, và bạn có thể thu được tiền ngay thay vì phải kiên nhẫn chờ đợi vì mình đầu tư dài hạn vào các quỹ ETF.

Vậy làm sao để đầu tư trở lại cho bản thân? Bạn có thể mua sách, mua khóa học, tìm người hướng dẫn (mentor), tìm người khai vấn (coaching) để giúp bạn học hỏi nhiều kỹ năng hơn, tăng giá trị bản thân mình lên, để từ đó có thể kiếm được nhiều tiền hơn.

Tại đây mình cũng có 2 điều mình muốn nhắn nhủ với bạn:

+ Bạn vẫn cần phải cân bằng giữa đầu tư cho bản thân và tiết kiệm – tích lũy cho tương lai và các mục tiêu khác. Nếu bạn chưa biết cân bằng thế nào, tỷ lệ ra sao thì có thể tham khảo quy tắc 6 chiếc lọ và gia giảm đi đôi chút cho phù hợp với điều kiện của bản thân.

Bạn có thể cân nhắc trích ra 10% thu nhập hàng tháng để đầu tư trở lại bản thân, 10% cho quỹ tiết kiệm dài hạn, 10% cho quỹ tự do tài chính (đầu tư chứng khoán, bất động sản…). Bạn có thể xem lại video mà mình đã chia sẻ tại đây để có thể xây dựng tỷ lệ phù hợp cho bản thân nhé.

+ Bạn phải lựa chọn được bạn cần học gì để khoản đầu tư cho giáo dục của bản thân là tối ưu nhất để trong tương lai bạn có thể kiếm thêm nguồn thu nhập từ đó, chứ không phải là thấy ai quảng cáo cái gì bạn cũng học.

2 – Đầu tư tiền để mua thời gian (mua sự “trợ giúp”) là khoản chi tiêu thông minh

Mình sẽ giải thích một chút về khái niệm “Flow of money”. Tiền là phương tiện để trao đổi hàng hóa, dịch vụ, trao đổi giá trị. Hay nói cách khác tiền cần được dịch chuyển, lưu thông.

Trước đây, giống như nhiều chị em phụ nữ, mình thường “ôm đồm” nhiều việc vào người. Một phần do mình tự cho mình cảm giác mình không tin tưởng ai làm việc này, ngoài bản thân mình; nhưng lý do chính có lẽ là do mình tiếc tiền cho việc thuê người khác làm những công việc đó.

Và vì tâm lý tiếc tiền đó, mà mình có xu hướng tự làm mọi việc để có thể tiết kiệm được nhiều tiền hơn, và sau đó thì mình sẽ có tiền dư ra để gửi tiết kiệm, mua vàng, mua …

Khi mình tự tay làm hết tất cả mọi thứ, từ việc nhà (dọn nhà, phơi quần áo, gấp quần áo), đến việc dạy con (dạy Thỏ đang học lớp 3, dạy bằng Tiếng Anh và đôi khi các chương trình học đó mình còn cảm thấy rất khó), đến công việc mình đang làm (mình viết blog, làm youtube, làm podcast, post bài trên facebook, insta, …), và ti tỉ các đầu việc không tên khác.

Và đến một ngày mình phát hiện ra rằng mình rơi vào tình trạng kiệt sức, hiệu quả công việc không cao và mình không còn thời gian để chăm sóc bản thân, hay kết nối với mọi người. Lúc này số tiền mình tiết kiệm được không còn ý nghĩa. Mà việc tự ôm đồm tất cả việc còn hạn chế mình kiếm được tiền vì mình đã phải từ chối khá nhiều cơ hội kiếm thêm thu nhập vì không thế đáp ứng được thời gian.

Từ đó, mình đã quyết định sắp xếp lại tài chính và thiết lập ngân sách phù hợp thuê người giúp.

Mình vẫn tự làm một số công việc nhà (tự đi chợ, nấu cơm, chăm sóc con nhỏ) nhưng có nhiều công việc nhà khác mình đã thuê giúp việc theo giờ để hỗ trợ mình. Hiện mình đang sử dụng dịch vụ của BTASKEE và cảm thấy rất hài lòng.

Nhận xét đầu tiên của mình khi sử dụng dịch vụ này là sự dễ dàng đăng ký và đăng tin tìm người giúp việc. Nó tương tự như Grab hay Be, tức là mình đăng tin thì sẽ có người vào nhận việc và liên hệ lại luôn. Về chất lượng, thì mình cũng khá hài lòng với phong cách làm việc của các chị giúp việc. Các chị đến rất đúng giờ, làm việc theo yêu cầu của mình mà không câu kéo thêm thời gian. Bạn có thể thử đăng ký sử dụng dịch vụ  tại đây nhé.

Khi mình quyết định thuê giúp việc theo giờ, đó thực sự là quyết định sáng suốt vì điều này đã giúp mình rất nhiều trong việc giải phóng sức lao động.

Còn đối với việc dạy con, khi con đã lớn, chương trình học của con lại hoàn toàn bằng tiếng Anh và những kiến thức đó còn hơi quá sức với mình. Và đôi khi mình phải mất rất nhiều thời gian nghiên cứu bài vở của con để có thể dạy con một cách chu toàn. Do vậy, mình đã quyết định thuê gia sư người nước ngoài, một cô người South Africa kèm cặp con (thực ra giá bình thường là 9$/giờ) nhưng hiện tại mình không mất tiền. Cô ấy sẽ hỗ trợ con mình với chương trình học tiếng Anh trên trường để giúp con có thể tiếp thu kiến thức tốt hơn.

Bạn cũng có thể xem lại video của mình chia sẻ việc mình thuê gia sư người nước ngoài kèm con học mà không mất tiền tại đây nhé. Nếu chị em nào quan tâm đến việc học tiếng Anh của con và đang tìm kiếm sự trợ giúp từ giáo viên nước ngoài thì có thể tham khảo nhé.

Cuối cùng mình quyết định thuê thêm một bạn Virtual Assistant với giá khá hợp lý để giúp mình trong công việc. Từ đó, mình cảm thấy công việc của mình đã hiệu quả hơn rất nhiều, mình đã có thêm nhiều thời gian hơn cho công việc của mình (gặp khách hàng, kết nối và tư vấn giúp nhiều chị em phụ nữ hơn trong việc quản lý tài chính…)

Và dĩ nhiên, điều này cũng giúp mang lại cho mình nhiều khoản thu nhập hơn so với giai đoạn trước, khi mình kiệt sức vì ôm đồm tự làm tất cả mọi công việc. Mình biết đến Virtual Assistant sau khi đọc xong quyển sách Tuần làm việc 4 giờ, và đó thực sự là một trải nghiệm góp phần giúp mình thay đổi cuộc sống của bản thân.

Bởi vậy, với tư duy này, theo mình nếu được, bạn nên trích ra một khoản tiền hàng tháng để thuê sự trợ giúp để bạn có được thêm nhiều thời gian dành cho những sự ưu tiên hơn, để phát triển bản thân và thời gian cho người yêu thương.

Và chắc hẳn khi đọc đến đây, sẽ có nhiều bạn thắc mắc là việc gì nên thuê, và việc gì thì không nên thuê?

Dĩ nhiên là bạn không nên tự làm tất cả, nhưng bạn cũng không thể thuê ngoài tất cả. Để giúp bạn quyết định bạn nên thuê ngoài công việc nào thì bạn có thể tham khảo Ma trận công việc Eisehower của Ông Dwight D. Eisenhower Tổng thống thứ 34 của Hoa Kỳ

Bạn cần chia công việc của mình ra thành 04 loại công việc: Công việc quan trọng và cấp bách; công việc quan trọng và không cấp bách; công việc cấp bách và không quan trọng; công việc không cấp bách và không quan trọng. Những công việc nằm trong mục cấp bách nhưng không quan trọng chính là công việc bạn có thể xem xét thuê ngoài.

3 – Tránh các trạng thái cực đoan về tiền bạc

Các trạng thái cực đoan về tiền bạc là gì? Đó là khái niệm mà mình mới học từ cuốn sách “Tâm lý học về tiền” của Morgan Housel.

Trong cuốn sách của mình, ông có viết:

“Ở mọi thời điểm trong sự nghiệp của bạn, hãy nhắm đến việc có được một khoản tiền tiết kiệm trung bình hàng năm, lượng thời gian rảnh trung bình, không phải di chuyển nhiều hơn mức trung bình, và ít nhất là có khoảng thời gian trung bình dành cho gia đình, tăng tỷ lệ gắn bó với một kế hoạch và tránh được việc hối hận nếu bất cứ điều nào đó trong số này rơi vào phía cực đoan.”

Theo đó, bản thân mình đã có thời gian rơi vào trạng thái cực đoan. Đó là khi mình tự ôm đồm vào người cả đống việc và rồi tự thấy mệt mỏi, áp lực, không có thời gian cho bản thân và gia đình, không có thời gian làm bất kỳ việc khác.

Một vài trạng thái cực đoan khác về tiền bạc như: bạn tiết kiệm quá, hay bạn hào phóng quá hay bạn thận trọng quá (khi bạn cất tiền vào két sắt cho yên tâm vì lo sợ sự rủi ro trong đầu tư) hay bạn hưng phấn, hào hứng quá (khi bạn có cảm giác những người xung quanh mình kiếm tiền quá dễ dàng, bạn không tìm hiểu mà lao vào như một con thiêu thân).

Bởi vậy, điều mà tất cả mọi người, nhất là chị em phụ nữ chúng ta nên có chính là học cách cân bằng giữa công việc, gia đình và chăm sóc bản thân; và tránh những trạng thái cực đoan.

Và tất nhiên, việc cân bằng hoàn toàn khác với việc bạn không làm gì và không phấn đấu.

Mình đã chia sẻ với các chị em về 3 tư duy tiền bạc mà phụ nữ cần có. Mình hy vọng rằng các chị em đã tự rút ra được cho mình những bài học quý giá về tư duy tiền bạc, bài học về sự cân bằng giữa công việc, gia đình và bản thân.

Nhân tiện mình có một thông báo nhỏ nhỏ là thời gian vừa rồi có một số chị em có nhắn tin hỏi mình là mình có Group Facebook không vì muốn tìm hiểu sâu hơn về tài chính cá nhân, rồi muốn kết nối sâu hơi với mình cũng như kết nối với các chị em khác cùng có mong muốn là độc lập tự tin về tài chính.

Sau một thời gian chuẩn bị, mình quyết định sẽ khai trương Group vào ngày 8/3/2023 – là ngày rất đẹp và ý nghĩa. Mình cũng sẽ thiết kế nhiều hoạt động, nhiều thử thách mang lại giá trị cho mọi người và kết nối mọi người lại với nhau. Thử thách đầu tiên sẽ giúp mọi người có thể tiết kiệm được 10 triệu trong vòng 28 ngày. Link Group Facebook tại đây nhé.

Hẹn gặp lại mọi người vào ngày 8/3/2023, khi Group chính thức mở cửa chào đón nhé!

Bạn thấy bài viết hữu ích? Cân nhắc mời mình và team Money Mom Sharing một ly tách trà nhâm nhi cho một sáng mùa xuân tại đây nhé.

Chúc chị em phụ nữ tự trang bị cho mình những tư duy tiền bạc đúng đắn!